20/11/2003
KIBRIS Medya Grubu Genel Yayın Yönetmeni Süleyman Ergüçlü’nün, seçimleri gözlemlemek üzere KKTC'de bulunan Oslo Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi’nden Aunund Hyllannd’a yönelttiği sorular ve aldığı yanıtlar aynen şöyle:
Ergüçlü:
Bir haftadan beri burada bulunuyorsunuz. Kuzey Kıbrıs’ta bulunmanızın amacı nedir?
Hyllannd:
Amacımız 14 Aralık’ta yapılacak seçimlerle ilgili çalışma yapmak. Seçimlere imkan sağlayacak süreç; yetkililerin kuralları, yasal uygulamaları, seçimlerin şekli ve seçimden sonraki durumla ilgili çalışma yapmak. Ben ve diğer iki meslektaşım seçimlerden bir hafta ya da bir iki gün sonraya kadar burada olacağız.
Ergüçlü:
Ekibinizde kaç kişi var?
Hyllannd:
Biz üç kişilik bir grubuz. Açık olarak, ne yapabileceğimiz konusunda bir takım kısıtlamalar ve sınırlamalar var. Ancak tabii ki biz, seçimlerin ne kadar ve nasıl demokratik olduğu hakkında tam ve doğru bir tablo ortaya koymak için elimizden geleni yapacağız.
Ergüçlü:
Grubunuzdaki üyeler hakkında bize biraz bilgi verebilir misiniz? Kimsiniz?
Hyllannd:
Bizim üçümüzü bir araya getiren, hepimizin de seçimlerle ilgili çalışmalarda fazla tecrübeli olmamızdır. Biz, birçok farklı ülkede, değerlendirme ve gözlemcilik görevinde bulunduk. Kendimizi ‘seçim uzmanları’ olarak tanımlayabiliriz. Benim adım Aunund Hyllannd, Oslo Üniversitesi’nde Sosyal Bilimler Fakültesi’nde profesörüm. 30 yıldır seçimler ve seçim sistemleri üzerinde çalışmalar yapmaktayım. Meslektaşım Elisabeth Rasmusson, Norveç Mülteci Konseyi’nde çalışıyor ve özelikle Avrupa İşbirliği ve Güvenlik Örgütü’nde seçimler konusunda çok geniş tecrübeleri bulunmakta (OSCE). Üçüncü üyemiz, Gunnar M. Karlsen, Avrupa Helsinki Federasyonu’nun bir bölümü olan Norveç Helsinki Komitesi Genel Sekreter Yardımcısıdır. Bu örgütler, birçok farklı ülkede seçimlerle ilgili gözlemlerde bulunulması için sponsorluk yapmışlardır.
Ergüçlü:
Yani üçünüz de seçimlerle ilgili çalışmalarda bulunuyorsunuz. Sizi gözlemci olarak tanımlayabilir miyiz?
Hyllannd:
Teknik olarak gözlemci değiliz. Bunun için daha fazla sayıda olmamız lazım. Daha fazla kişi olmak zorunda... Biz sadece bir çalışma grubuyuz. Burada Oslo Üniversitesi’nin Hukuk Fakültesini temsilen bulunuyoruz.
Ergüçlü:
Bu proje Oslo Üniversitesi tarafından yürütülüyor...
Hyllannd:
Evet. Daha önce de söylediğim gibi, ben Oslo Üniversitesi’nde profesörüm. Diğer iki meslektaşım sürekli olarak üniversite için çalışmıyor. Ancak, buradaki görevimiz, Oslo Üniversitesi Hukuk Fakültesi tarafından projelendirildi.
Ergüçlü:
Burada ne kadar zaman kalacaksınız?
Hyllannd:
Seçimlere kadar ve seçimlerden sonra bir iki gün daha... Kesin olarak bir gün söyleyemiyorum ancak yaklaşık olarak 20 Aralık’a kadar...
Ergüçlü:
Bu zamana kadar tam olarak ne yapacaksınız ve nasıl yapacaksınız?
Hyllannd:
Biz esas olarak, OSCE’nin resmi görevlileri olmasak da, halen OSCE tarafından kabul edilen seçim değerlendirme kriterlerini kullanıyoruz. Bizim ilk amacımız, sizin seçim sisteminiz, kurallarınız hakkında mümkün olduğunca bilgi edinmek. Aynı zamanda, Yüksek Seçim Kurulu olan Yüksek Mahkeme Yargıçları tarafından çok iyi karşılandık ve tüm yardımlarından dolayı kendilerine minnettarız. Sonra, seçimlerde yer alacak olan tüm siyasi parti liderleri ile görüşme talebinde bulunduk. Bu görüşmelerin bir çoğunu yaptık. Bugün (dün) ve yarın (bugün) da bir iki görüşmede daha bulunacağız. Biz siyasi parti liderlerini dinlemek istiyoruz; onların seçim sürecinin adil ve demokratik olup olmadığı konusundaki görüşlerini, itirazlarını ve endişelerini dinlemek istiyoruz. Ve onların ortaya koyacakları hususlar yönünde de inceleme yapmak istiyoruz. Seçim kuralları, uygulamaları üzerinde çalışmak, yetkililerle görüşmek ve kayıtları görmek istiyoruz. Bu amaçla, meslektaşlarım İçişleri Bakanlığı ile temasta bulunuyorlar.
Ergüçlü:
Sonunda ne olacak? Elde edeceğiniz tüm verileri bir arada toplayan bir rapor mu yazacaksınız?
Hyllannd:
Evet. Seçimlerden sonra. Geri döndüğümüz zaman halka açık bir rapor hazırlayacağız. İngilizce olarak hazırlanacak olan bu raporu herkes görebilecek. Kuzey Kıbrıs’ta İngilizce okuyabilen herkes neler bulduğumuzu görebilecek.
Ergüçlü:
Bundan önce, seçimler ve sizin burada bulunduğunuz sırada diyelim ki bir şeyler yanlış yapılmış... Buna müdahale edecek misiniz yoksa bu durumu sadece rapor mu edeceksiniz?
Hyllannd:
Biz seçimlere müdahale konusunda çok dikkatli olmalıyız. Seçimleri her şeyin ötesinde kuzey Kıbrıs yetkilileri düzenliyor ve seçimlerde her şeyin yasalara ve demokratik prensiplere göre yapılıp yapılmamasından onlar sorumlu. Biz müdahale edilmemesi konusunda aşırı derecede dikkatli olmalıyız
Hazırlayacağımız rapor belki gelecek seçimlere yönelik hukuksal ve prosedürler konusunda öneriler içerebilir. Ancak çok dikkatli olmalıyız.
Ergüçlü:
Profesör Hyllannd çok teşekkür ederiz.
Hyllannd:
Ben teşekkür ederim.